سازمان خصوصی سازی

رئيس کل سازمان خصوصي سازي در قسمت دوم مصاحبه خواندني با فارس به انتقادات وارده به روند كند و آهسته واگذاري ها به رغم رونق بورس پاسخ گفت و اعلام كرد فعالان بازار سهام به دنبال ديوار كوتاه تري باشند.

 

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان خصوصی سازی به نقل از فارس؛ در حالي بسياري از كارشناسان بازار سهام و كارگزاران بورس و حتي خبرنگاران حوزه بازار سرمايه به روند كند و آهسته واگذاري ها در10 ماه حضور پيمان نوري انتقادات عديده ايي را وارد كرده‌اند كه در جريان قسمت دوم مصاحبه چالشي خبرنگار اقتصادي فارس با اين مقام مسئول بالاخره پاسخي براي اين انتقاد داده شد كه هرچند چندان منطقي به نمي رسد اما حداقل حسن آن است كه علاوه بر روحيه محافظه كاري وي ، گوشه ديگري از ديدگاه و نقطه نظرات نوري در مورد و بازار سهام مشخص مي‌كند تا شايد فعالان بازار سرمايه و ديگران شناخت بيشتري داشته باشند. جايي كه مي گويد سهامداران دنبال كوتاه تري باشند!!!

اين درحالي است كه نوري دراين گفت و گو ضمن اعلام عرضه اوليه سهام يكي از شركت هاي پالايشگاهي در اواخر تيرماه از طرحي خبر داد كه بر اساس آن هر ماه يك پالايشگاه در بورس عرضه خواهد شد. . همچنين وي از پابرجا بودن فهرست سياه بدهكاراني كه قادر به پرداخت اقساط خود نيستند، خبر داد و در عين به تلاش هايي براي تسهيل امور تاكيد كرد.

قسمت دوم و پاياني اين گفت وگو را مي خوانيد:

 

*نقد عدم واگذاري ها در اوج تشنگي بازار سهام را قبول ندارم!!!

 

فارس: بگذريم. با گذشت حدود 10 ماه از حضور در سازمان خصوصي‌سازي آيا همچنان معتقديد كه اين سازمان بوي كهنگي مي‌دهد؟

نوري: آنچه كه مي‌توانم بگويم اين است كه در عرض اين 10 ماه آنچه كه از خودم و اين سازمان توقع دارم هنوز اتفاق نيفتاده است.

 

فارس: اما10 ماه مديريت كم نيست.

نوري: چرا خيلي كم است. مي‌دانيد چرا؟ چون وقتي 400 شركت را در نوبت واگذاري مي‌گذراند و شبانه روز بايد كار كرد نمي‌شود. ببينيد الان چه نقدي به من مي‌كنند؟ مي‌گويند در اوج تشنگي بازار سهام واگذاري انجام نشد.

 

فارس: يعني اين نقد را قبول نداريد كه در اوج رونق سال گذشته بورس و حداقل يك ماه اول سال، طي سال 89 تاكنون فقط سهام سه شركت مشمول اصل 44 در بازار سهام عرضه اوليه شده است؟

 

نوري: نه.

 

فارس: چطور؟ چون خيلي واضح است.

نوري: صبر كنيد. من با عدد و رقم با شما صحبت مي‌كنم.جواب اين سؤال خبرنگاري شما را كه با رشادت نقد مي‌كنيد از سال گذشته تاكنون فقط سه شركت در بورس عرضه اوليه شده‌اند را بايد فردا و پس فردا به تلفيق بودجه قانون‌گذار بدهيم. وقتي كه نان شب شما بشود واگذاري يكي، بعد دو تا و بعد سه تا قطعا به توانمندسازي نخواهي رسيد. به بازاريابي بين‌المللي نخواهي رسيد. به نوسازي ناوگانت نخواهي رسيد و خيلي‌هاي ديگر. همين بس است. اصلا هم چنين ادعايي ندارم.

 

فارس: وقتي نمي‌توانيد به چنين اهدافي برسي،چرا همچنان در پست‌تان هستيد؟

نوري: نه در حدي كه بتوانم انجام مي‌دهم. تا زماني كه سيستم ما را مي‌پذيرد. سيستم هم حق انتخاب دارد و ممكن است روزي به اين نتيجه برسد ديگري مي‌تواند بهتر از من كار كند. بسيار خب. مشكل نيست.

اما راجع به اعداد و ارقام مربوط به واگذاري‌ها در 14 ماه اخير بايد بگويم در سه ماه اول 89 كل واگذاي‌ها شامل بورس، فرابورس، مزايده و غيره حدود 2 هزار ميليارد ريال بود اما در سه اول سال جاري كل واگذاري‌ از مرز 25 هزار ميليارد ريال گذشته است. پس اين از حجم واگذاري‌ها.

از طريق بورس و فرابورس هم از كل واگذاري‌ها حدود 15 هزار ميليارد ريال واگذاري انجام شد.

 

*وظيفه من كه بازارگرداني و دخالت در بازارسهام نيست!!‌!

 

فارس: اما همه اين حجم مربوط به عرضه بلوكي شركت‌هايي چون حفاري شمال، بانك‌هاي صادرات و تجارت و پالايشگاه تبريز بود.

نوري: درست است مي‌دانم. اما راجع به كشف قيمت. اين را محكم بنويس. بنده تا زماني كه مسئوليت اين سازمان را دارم حتما رضايت نخواهم داد كه به خاطر رضايت بعضي از دوستان، مردم را دچار مشكل كنم. مفهومش چيست؟ يعني سهمي به زعم دوستان ما آماده است و مي‌گويند براي كشف قيمت كه مشكلي ندارد و 5 درصد از فلان پالايشگاه عرضه شود. چرا قانون‌گذار، بورس و مجموعه مي‌گويند 15 تا 20 درصد سهام شناور بايد پشت بند عرضه اوليه باشد؟ چون سهمي كه عرضه مي‌شود مورد اقبال بازار قرار مي‌گيرد و به هر دليلي برايش صف تشكيل مي‌شود. اين درحالي است كه ما به هيچ عنوان وظيفه‌اي در مديريت بازار (سهام) و بازارگرداني و دخالت در بازار نداريم. به هيچ عنوان،يعني پذيرفتني نيست كه مثلا سازمان خصوصي‌سازي عرضه‌اي نداشت و بورس دچار مشكل شد.

 

فارس: مگر غير از اين است كه بورس در اصل 44 محور واگذاري‌ها است؟

نوري: بحث من موضوع وظيفه‌ها است. يعني اگر در قانون صريح و حتي غير صريح اين اجازه و مكانيزم ديده شد كه ما بايد بورس را مديريت كنيم....

 

فارس: اصلا چنين چيزي نيست و دقيقا عنوان شده كه محور و اولويت اول واگذاري‌ها بايد بورس باشد، غير از اين است؟

نوري: مي‌فهمم اما تشخيص آن با هيئت واگذاري است و نوع سهم. به هر حال بعد از عرضه اوليه براي كشف قيمت، براي سهام شركت‌هاي تازه وارد صف خريد تشكيل و مثلا حبابي مي‌شود. اگر در بازار سهام پشتوانه وجود داشته باشد همگان مي‌بينند كه سهام درحال افزايش قيمت است و مي‌فروشند. اين داد و ستد آن را متعادل مي‌كند. اما وقتي به عنوان رئيس سازمان خصوصي‌سازي آگاهم و مي‌دانم كه سهمي ظاهرا كشف قيمت آن مشكلي ندارد اما پشت بند آن حالا حالاها آزاد نمي‌شود حتما رضايت نخواهم داد تا زماني كه سهام شناور آزاد آن در يد بورس قرار گيرد.

 

فارس: پس مي‌توان گفت از دلايلي كه در مدت 10 ماه حضور شما فقط سهام دو شركت پالايشگاه تبريز و پست بانك عرضه شده، همين تلقي شماست؟

نوري: بله، دقيقا اصلا عامل اصلي همين بوده. مي‌خواهيد نمونه‌اش را بگويم.

 

فارس:خب در اين صورت تا كي بايد منتظر عرضه اوليه سهام شركت‌هاي جديد بود. در حالي كه سهام شركت‌هاي پالايشگاهي در نوبت واگذاري است.

نوري: آفرين. اينكه از من مي‌پرسيد در اين 10 ماه چه كار شد بايد بنياني به مسائل نگاه كرد. ما رفتيم با نمايندگان صحبت و همين مسائل را مطرح كرديم كه در نهايت منجر به اين شد كه در قانون بودجه 90 ماده اي درنظر گرفته شده كه اگر دستگاهي اجرايي براي عرضه سهام شركتي مانع ايجاد كند ما چند كار را مي‌توانيم انجام دهيم. اول اينكه خودمان رأسا سهام جايگزين صادر مي‌كنيم. دوم سهام قبلي هم خود به خود باطل مي‌شود. سوم هم اينكه آن دستگاه متخلف هم بايد برود جواب بدهد. اين ابزار را در سال 89 نداشتيم.

 

*احساسي رفتار نمي كنم حتي اگر تيتر بزنند!!!

 

فارس: پس چرا اين اتفاق براي پست بانك نيفتاد كه به زور كمتر از 10 درصد سهام آن عرضه شد و مشكلات عديده آن همچنان پابرجاست؟

 

نوري: در سال گذشته اين ابزار را نداشتيم.

فارس: در اين 4 ماه سال جديد آيا نبايد برخوردي و اقدامي براي ادامه عرضه سهام آن رخ مي‌داد؟ يا عرضه اوليه سهام پالايشگاه بندرعباس انجام مي شد؟

 

نوري: سهم بايد آماده باشد.

 

فارس: پست بانك كه در بورس حضور دارد.

نوري: قضيه پست بانك فرق مي‌كند و من هم واردش نمي‌شوم.

اما در مورد پالايشگاه ها مي بگويم سهم بايد آماده واگذاري باشد. ما احساسي رفتار نمي‌كنيم. به شما بگويم حتي اگر هم تيتر بزنند ما احساسي رفتار نخواهيم كرد. بلكه كارشناسي جلو مي‌رويم. كارشناسي چه مي‌گويد؟ اين كه سهم بايد مهيا شود و هيئت واگذاري تصميم‌گيري كند تا بعد عرضه شود.

 

*كدام سهم آماده عرضه بود اما قايمش كرديم؟

 

فارس: همين جا هم يك انتقاد ديگر وارد است كه چطور مي‌شود ارزش گذاري يك شركت نفتي با سرمايه‌ مثلا 100 ميليارد توماني اما با ارزش كار و برند هزار ميليارد توماني فقط از روش حسابداري انجام شده و ديگر مزايا و ارزش‌هاي آن لحاظ نمي‌شود؟ اين در حالي است كه اعلام كرده‌ايد امسال سال واگذاري نفتي‌ها است

نوري: بله از اواخر تير ماه هم شروع خواهد شد.

 

فارس: با كدام شركت و چگونه؟

نوري: چون وعده كرده‌ايم نمي‌توانم بگويم اما از اواخر تير ماه با نيم نگاهي به شرايط بازار سهام شروع خواهد شد. ما همواره با بازار سرمايه يك تعامل داوطلبانه داريم كه موضوع مهمي است. عقل سليم هم همين را مي‌گويد. اگر شرايط بازار به گونه‌اي است كه سهامي عرضه شود اما اقبالي نداشته باشد به جهت رعايت سبقه دولت بايد شرايط را رعايت كرد.

 

فارس: پس چرا عكس آن رعايت نمي‌شود و وقتي بازار سهام از وضعيت مناسبي برخوردار است سهامي عرضه نمي‌شود؟

نوري: اين دوستان كه چنين حرفي مي‌زنند بيايند بگويند كدام سهم آماده عرضه بود اما ما قايمش كرديم؟

 

فارس: نه شما قايم نكرديد بلكه بحث بر سر اين است كه شما به عنوان متولي واگذاري‌ها ...

نوري: زورمان بيشتر از اين نمي‌شود. سازمان يك تواني دارد. برادر من! 400 تا شركت است. مي‌خواهيد از فردا اين گونه رفتار كرديم كه با يك اجي مجي لاترجي شركت‌ها را واگذار كنيم؟ مگر مي‌شود؟ واگذاري فرآيند دارد و ارقام درشت است.

 

*من آدمي دقيق و به قانون حساسم

 

فارس: آيا بحث كند بودن واگذاري‌ها به روحيه محافظه‌كارانه شما ارتباطي ندارد كه خيلي سخت‌گيرانه به مسائل نگاه مي‌كنيد؟ آيا فكر نمي‌كنيد كه زيادي هم اصطلاحا " مته به خشخاش بگذاريد موتور واگذاري‌ها همچنان در جا بزند؟

نوري: نه. من آدم دقيقي هستم . بالاخره روشم اين است و كساني كه تشخيص داده‌اند اين مسئوليت را به من داده‌اند صاحب تشخيص بوده‌اند. من آدم دقيق و قانون‌گرايي هستم. كساني كه سابقه من مطلعند مي‌دانند بر روي قانون حساسم. هر جايي هم كه قبلا كار كرده‌ام اگر به اين نتيجه رسيده‌ام فعاليت من ولو با موفقيت قابل دفاع باشد،اما اگر كار خلافي انجام شود حتما از فردا صبح به سر كارم نرفته‌ام.

 

فاس: هيچ مدير مدبري كار خلاف قانون را دوست ندارد.

نوري: اينكه شجاعت را با چيزهاي ديگر مانند بي‌تدبيري و بي‌برنامگي قاطي كنيم و بزنيم برويم جلو

از من بر نمي‌آيد و اهلش نيستم. من آدم دقيقي هستم. مواد قانوني و حساسيت‌هاي آن برايم بسيار اهميت دارد. بارها گفته‌ام به اندازه توان، عقل و فهم و براساس قانون حركت كنم.

 

*فعالان بازار سهام به دنبال ديوار كوتاه تري باشند!!!

 

فارس: اين درست اما فضاي كنوني كشور به روحيه بانشاطي از اقتصاد نياز دارد كه يكي از مصداق‌هاي آن جذب پس‌اندازهاي مردمي در بورس با عرضه‌هاي اوليه و استفاده از ابزارهاي ديگر و كسب سود متعارف است.در مجموع اقتصاد بايد تحركي داشته باشد؟

نوري: بورس ما از رقم100 هزار ميليارد تومان هم عبور كرده..

 

فارس:منظورتان ارزش روز بازار سهام است كه حدود 112 هزار ميليارد تومان است؟

نوري:بله. بنابراين وقتي 400 شركت را در فهرست واگذاري‌ها مي‌گذارند انگيزه ما دچار مشكل مي‌شود. چون از همان اول مي‌دانيم كه كار سختي است. انشاء‌الله كه اين اتفاق بيفتد اما هر چه قدر هم بدويم به اين 400 شركت نخواهيم رسيد. حتي اگر رقم باقي مانده را منصفانه بين 5 سال توزيع كنيم مي‌شود 10 تا 12 هزار ميليارد تومان كه به زور10 درصد بازار سهام است.بنابراين مي‌خواهم بگويم دوستاني كه در بازار سرمايه فعاليت مي‌كنند،آرام‌آرام دنبال ديوار كوتاه تري باشند،نه اينكه هر جا بازار دچار مشكل شود، عنوان شود كه عرضه‌اي انجام نشده است.

 

فارس: صبر كنيد بحث بازار سهام يك طرف اما بحث بر سر تحقق اهداف اصل 44 است. يعني شما بايد واگذاري‌ها را انجام دهيد. درست؟ اين واگذاري‌ها كجا بايد انجام شود جز بورس؟

نوري: نه، بورس فضايمان است.

 

فارس: اين نشد. چون اين طرف اصل 44 را هم بايد ديد كه بدون بازار سهام و بورس امكان تحقق ندارد. چون اگر بازاري در ميان نباشد اصل 44 هم معنا نخواهد داشت.

نوري: ببينيد شايد روش كار درست اين باشد كه برخي از اين دوستان مدتي دست به اين كارها بزنند تا حساسيت‌هاي موضوع را متوجه باشند. ببينيد واگذاري پالايشگاه كه فقط به اسم نيست. ارقام، ارقام كوچكي نيستند كه به راحتي از آن بگذريد. دقت‌ها و حساسيت‌هاي خودش را دارد. آن هم نه يك پالايشگاه بلكه 9 - 8 پالايشگاه است؛ نيروگاه است و غيره؛ تنوع اين واگذاري‌ها را در نظر بگيريد.

 

*وضعيت مقاومت مديران

 

فارس: بگذريم الان وضعيت مقاومت مديران چطور است؟ يعني از زماني كه شما به سازمان خصوصي‌سازي آمده‌ايد شرايط بهتر شده است؟

نوري: خوشبختانه سعي كرده‌ام از جنبه تعاملي و درددل دوستانه نگراني‌هايشان را بشنوم. ببينيد ما چند مقاومت داريم. يكسري مقاومت‌ها واقعا " كور است. به طور مثال چند سال پيش شركتي از حوزه نفت آماده واگذاري بود. مديرعامل وقت شركت كه هنوز مديرعامل همان شركت است نامه اي نوشته بود كه آقا چه نشسته ايد كه شركت را به ثمن بخس دادند رفت. اين شركت دارد مي‌رود به سمت سودآوري‌هاي آن چناني و غيره. اين موضوع در زمان من هم نبود.

قبول كنيد، اگر چنين نامه‌اي براي من و شما هم بيايد نگران نمي‌شويم؟حتما نگران مي‌شويم و از روي دلسوزي هم شده مي‌گوييم روند واگذاري را بررسي كنيم. اين بررسي براي اين شركت يكسال و نيم طول كشيد اما چه اتفاقي افتاد؟ شركتي كه به قول مديرعامل بزرگوار قرار بود سودآور بشود و با همان سود‌ها پول‌هايش را بدهد. همين الان 100 ميليارد تومان زيان انباشته نشان مي‌دهد. با همان مديريت. در اين ميان كي ضرر كرد؟

خريدار هم مي‌گويد شركت را يكسال و نيم پيش تحويل نگرفته و باقي داستان.

پس برخي مقاومت‌ها كور است. اما خوشبختانه قانون دست ما را در سال 90 باز كرده و عنوان داشته اگر چنين مواردي بود ما برگ سهام را صادر و سهام قبلي را باطل كنيم و شركت را بفرستيم به دادگاه.

 

فارس: در اين مدت آيا چنين موردي پيش آمد؟

نوري: نه خوشبختانه. يك سري مقاومت‌ها هم واقعا " از روي دغدغه و نگراني است. ببنيد مخابرات خيلي حساس است و قبول دارم اما مي‌خواهم بگويم نفت هم كمتر از مخابرات نيست. آن هم در شرايط تحريم.

ممكن است اختلال يك مكالمه تلفني برخي مشكلات را ايجاد كند كه حداكثر با ملاقات رو در رو حل مي‌شود اما آيا واقعا مي‌توان براحتي از گاز رساني، توزيع نفت و بنزين گذشت؟ پس برخي از اين مقاومت‌ها از روي نگراني و دلسوزي است.

من نشست‌هاي متعدد 6 - 5 ساعته در سطح معاونين وزير و حتي يك جلسه دو ساعته با وزير وقت نفت داشتم. ساده‌ترين راه اين بود كه اعلام كنم فلان مجموعه همكاري نمي‌كند كه مي‌شد فرافكني. اما تحمل كرديم و حسن نيت نشان داديم. در كنارش قانون گذار هم كمك كرد. بنابراين اگر با همكاري جلو رفتيم

فبهاالمردا و اگر نه كه قانون گذار كمك مي‌كند.يادتان هم باشد كه ما چندان مصونيتي هم در عمليات خودمان نداريم. چون وقتي براساس عدم رضايت دستگاه قانون گذار به دنبال واگذاري مي‌رويد بايد منتظر تبعات بعدي‌اش هم باشيد.

 

*هر ماه يك پالايشگاه در بورس

 

فارس: آيا تاكنون تبعات بعدي هم برايتان پيش‌ آمده؟

نوري: خوشبختانه نه. چون امسال با فضاي تعاملي جلو رفتيم. نتايج خوبي هم به دست آمد. به طوريكه وعده كرده‌ايم كه اگر همين همكاري‌هاي لساني و كاغذي در عمل بيايد و فضاي بازار سهام آماده باشد تا آخر اسفند هر ماه برنامه عرضه يك پالايشگاه را داشته باشيم .براي هلدينگ پتروشيمي هم برنامه داريم تا مرداد ماه كارهاي گزارشگري و حسابرسي‌ها انجام شود تا در شهريور ماه آماده عرضه باشد. اما براي همين شركت شنيده شده كه شوراي رقابت مباحثي مطرحي كرده است. اين موارد پيچيدگي كار است. براي همين در بسياري از كشورها سالانه دو سه شركت واگذار مي‌شود چون جوانب دارد.

 

*اولويت هاي آقاي رئيس

 

فارس: اما قانون هم محدوديت‌هاي زماني براي عرضه‌ها در نظر گرفته كه حداكثر تا سال 94 مجموع واگذاري‌ها بايد انجام شود. به هر حال يكسري انتظارات حداقلي از شما هست كه ...

نوري: درست. ما هم تلاش خودمان را مي‌كنيم. اولويت اول من در حالي خزانه است كه من حساب كرده‌ام براي اينكه امسال 45 هزار ميليارد ريال به حساب خزانه بريزيم بايد سه برابر آن يعني 380 هزار ميليارد ريال واگذاري انجام دهيم. چون فروش نقدي ما 15 تا 20 درصد است.

اولويت دوم هم تعيين تكليف رد ديون‌ها و بعد پيمانكاران و بعد تعداد شركت‌ها كه هر سال 300 تا 400 شركت است. بعد هم گفته مي‌شودكه سه تا شركت را فروختيم كه اين نگراني‌ها درست است.

ببينيد اين مقوله‌ها كار كارشناسي مي‌خواهد. 10 ماه طول كشيد تا توانستيم آيين نامه پيمان مديريتي را در هيئت واگذاري مطرح كنم كه قدم اساسي بوده و يك قدم مهم در افزايش تنوع فروش و براي نشو و نما كردن بخش خصوصي است. همچنين اگر اجاره به شرط تمليك را بتوانم جا بيندازم.

به نوبه خود قدم‌هايي است كه مرحله به مرحله برداشته مي‌شود ولي هر چقدر كار و بار ما را سنگين‌تر كنند به كارهاي ديگر مانند نظارت نخواهيم رسيد.

 

*وضعيت پرداخت اقساط و پابرجا بودن ليست سياه

 

فارس: وضعيت اقساط پرداختي بابت فروش عمده شركت‌هاي قبلي توسط خريداران چگونه است؟ آيا همه خريداران اقساط خود را به موقع پرداخت مي‌كنند؟

نوري: به جز چند شركت كه بد قول و بد حساب شده‌اندكه ما هم اقدام به حراج سهام واگذار شده كرديم...

 

فارس: مانند فولاد مباركه و آذرآب كه فروش نرفتند؟

نوري: بله. اگر بحث عافيت طلبي مهم بود مي‌‌توانستيم بگوييم كه اين اقدام (عرضه سهام شركت‌هايي كه اقساط را به موقع نداده‌اند) را چند وقت ديگر عقب بياندازيم. اما با شهامت رفتيم و عرضه كرديم. بعدي‌هايش را همين كار مي‌كنيم... البته بايد شرايط اقتصادي را هم در نظر بگيريم و مماشات كنيم و فرصت بدهيم.

 

فارس: آيا ليست سياهي هم از خريداراني كه به موقع اقساط را نداده‌اند داريد؟

نوري: بله. اگر خريداراني قبلا بد وعده شده‌اند وارد آن ليست سياه مي‌شوند .

 

فارس: چند خريدار در اين فهرست حضور دارند؟

نوري: الان حضور ذهن ندارم.